Galvanizleme çeliği, onu korozyondan korumak için bir çinko katıyla kaplar.Çinko, ilk olarak Pompeii’nin imha edilmesi sırasında inşaatta kullanıldı, ancak ilk önce 1742’de (1837’de patentli) çelik galvanizlemek için kullanıldı.Galvanizli çelik, sac metal yanıp sönmesi, oluklar iniş çıkışlarında ve dış çivilerde kullanılır.Çeliği galvanize etmek için kullanılabilecek çeşitli işlemler vardır: sıcak daldırma galvanizleme, elektrogalvanizleme, seramik kaplama ve metalik püskürtme.

Galvaniz 4 Methottan oluşur.Bunlardan en çok bilinenleri:

Sıcak Daldırma Galvaniz kaplamada kalın ve nüfusiyeti yüksek ve homojen bir yüzey filmi oluşturur, diğer yöntemlerle ulaşılamayan kritik noktalar (iç hacimler,keskin köşeler,kesim yerleri,delik yüzeyleri,boşluklar) korunmuş olur.

Yüzey koruma uygulamalarından olan boya,krom kaplama,nikel kaplama,plastik kaplama vb. uygulamalar çizilmelerde,çatlamalarda atmosferdeki oksijen atomları bu çizik ve çatlaklardan içeri girip metalle kimyasal reaksiyona girerek oksitlenmeyi başlatır.Oysa sıcak daldırma galvaniz kaplamada çizikler olsa dahi çizik çevresindeki çinkonun oksitlenme eğilimi metalden daha fazla olduğunda çizik etrafındaki oksijeni çinko kendi üzerine çekmektedir.Böylece çizik etrafında oksijen atomları kalmamış oluyor. Buna “katodik koruma” denir.

Elektrogalvaniz kaplamada sulu ıslak malzemeler santrifüj makinesinin içine atılarak suyu derinlemesine atarak malzemeyi kurutmaktadır. Santrifüjleme,galvaniz kaplama yapılmış malzemenin suyunu kurutmanın en hızlı yöntemidir.

Kaplanan malzeme ile çinko metalurjik bir bağ oluşturur ve malzeme yüzeyinde meydana gelen alaşım tabakaları dış etkilere karşı dayanıklı bir kaplama sağlar.

• Elektro galvaniz yöntemi ile kaplanmış metallerin onarılması ve tamiri mümkün değildir,parçanın tadilatından sonra bir tüm olarak tekrar galvanizlenmesi gerekir.
• Parçaların teker teker galvanizlenmesi gerekir,yani montajdan sonra galvaniz,sağlıklı bir yöntem değildir,parçaların galvanizlenmesi için önce sökülmeleri, işlemden sonra da  takılmaları gerekir.
• Küçük açıklıkları olan tanklar gibi bazı geometriler elektro galvanize müsait değildir,imalatçının,yapının imalat sonrası elektro galvaniz yöntemiyle korunacağını bilmesi gerekir.
• Elektro galvaniz teşkilatı pahalı ve yaygın olmayan bir teşkilattır, yöntemin lojistiği sorun yaratabilir.
• Teknelerde,çapalar,zincirler ve bazı tanklar elektro galvaniz ile kaplanır. Özel klasik teknelerde,çarmık ayakları,kurtağızları,bumba ve kapela fitingleri ve diğer bir dizi aksam elektro galvaniz ile korunur.

Yüzey kirleticilerini temizleyin: Başka herhangi bir önlem alınmadan önce çelik yüzey iyice temizlenmelidir. Bunun nasıl yapılacağı, nelerin temizlendiğine bağlıdır.

• Kir, yağ veya boya izleri hafif bir asit,sıcak bir alkali veya biyolojik temizlik maddesi gerektirir.
• Asfalt, epoksi, vinil veya kaynak cürufu kumlama veya diğer zımpara ile temizlenmelidir.

Pası Asitle Temizle: Asitleme işlemi hidroklorik asit veya sıcak sülfürik asit ile yapılır; Pas ve değirmen ölçeğini de kaldırır.

• Bazı durumlarda, paslanmayı gidermek için aşındırıcı temizleme yeterli olabilir veya hem asitleme çözeltisi hem de aşındırıcılar kullanmak gerekebilir. Bazı durumlarda, püskürtme gibi daha büyük zımparalar çelik üzerine püskürtülür.

Metali eritin: Bu durumda, “akı”, kalan pası ve ölümü kaldıran çinko amonyum klorür çözeltisidir ve çeliği, galvaniz hale gelene kadar paslanmaya karşı korur.

Çeliği erimiş çinkoya daldırın: Erimiş çinko banyosu en az yüzde 98 çinko olmalıdır ve 815 ila 850 derece F (435 ila 455 derece C) sıcaklık aralığında muhafaza edilmelidir.

• Çelik çinko banyosuna batırılırken, demir bir dizi alaşım tabakası ve saf çinko dış tabakası oluşturmak için çinko ile tepkimeye girer.

Galvanizli çeliği çinko banyodan yavaşça çıkarın: Çinko fazlalığının büyük bir kısmı tahliye olur; Boşaltmayan ne bir santrifüjde titreşim yapıp ayrılabilir.

Galvanizli çeliği soğutun: Metalin soğutulması, çelik çinko banyosuna batırıldığında aynı sıcaklıkta olduğu sürece devam eden galvanizleme reaksiyonunu durdurur. Soğutma birkaç yolla yapılabilir:

• Çeliği, potasyum hidroksit gibi pasifleştirici bir çözeltiye daldırın.
• Çeliği suya daldırın.
• Açık havada çeliğin soğumasını bekleyin.

Galvanizli çeliği muayene edin: Galvanizli çelik soğutulduktan sonra çinko kaplamanın iyi görünmesini, çeliğe yapışmasını ve yeterince kalın olduğundan emin olmak için kontrol edin. Galvanizlemenin başarılı olmasını sağlamak için yapılabilecek birkaç test var.

• Sıcak daldırma galvanizleme ve sonuçlarının incelenmesi için standartlar, Amerikan Test ve Malzeme Cemiyeti (şimdi ASTM International olarak anılır), Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO), Kanada Standartlar Birliği (CSA) ve Amerikan Devlet Karayolu ve Ulaşım Yetkilileri Birliği (AASHTO).

Sıcak daldırma galvanizleme için olduğu gibi çeliği hazırlayın: Elektrod galvanizasyonu oluşmadan önce çeliğin temizlenmesi ve paslanması gerekir.

Çinko elektrolit solüsyonu hazırlayın: Elektrolit için normalde çinko sülfat veya çinko siyanür kullanılır.

Çeliği elektrolitin içine batırın: Çözelti, çelik ile çinkonun çeliğin üzerine çökmesine neden olacak şekilde reaksiyona girer. Çelik ne kadar uzun süre elektrolit kalırsa, üretilecek olan kaplama o kadar kalın olur.

• Bu yöntem çinko kaplamanın sıcak daldırma galvanizleme kalınlığından ne kadar fazla olduğunun üzerinde daha fazla kontrol sunarken, genellikle katların kalınlaşmasına izin vermez.

Çeliği diğer yöntemlerle olduğu gibi hazırlayın: Bütün kirleri temizleyin ve püskürtmeye hazır şekilde pas kaldırın.

İnce erimiş çinko kaplama üzerine püskürtün

Doğru yapışmayı sağlamak için kaplamalı çeliği ısıtın:

• Bu yöntemle üretilen galvanik kaplamalar daha az gevrektir,soyulma ve dökülme eğilimi daha azdır, ancak alttaki çelik için paslanmaya karşı daha az koruma sağlar.

Çeliği diğer galvanizleme yöntemleriyle olduğu gibi hazırlayın: Gerektiğinde kiri asitle veya kumlama ile temizleyin ve pasını alın.

Çeliği havasız bir muhafaza içine yerleştirin

Çeliğe toz çinko ile daldırın

Çeliği ısıtın: Bu, toz haline getirilmiş çinkoyu, soğutulduğunda ince bir alaşım kaplama bırakan bir sıvıyı eritir.

• Galvanik kaplamanın altında çelik konfigürasyonlarını izlemesi nedeniyle, Seramik Kaplama en iyi şekillendirilmiş çelik parçalar için kullanılır.Oldukça küçük metal nesnelerle en iyi şekilde kullanılır.

Referanslar:
http://www.teknikport.com
http://www.wikihow.com

anasayfa